De mythes en (on)waarheden over Nachtschades
Nachtschades, wat zijn dat eigenlijk?
Nachtschades zijn niet meer of minder dan een plantenfamilie. Vaak zijn het planten die groeien aan ranken of trossen. Je kan hierbij denken aan tomaten of aubergines, maar ook bepaalde soorten die onder de grond groeien behoren tot de nachtschades. Hiervan is de aardappel een van de bekendste.
Meer bekende nachtschades zijn:
- paprika
- pepers (niet de peperkorrels)
- gojibessen
- tabaksplant
Veel nachtschades groeien in de tropen, aan struiken of lianen die wel tot 6 meter hoog kunnen worden. Er zijn wel 1500 soorten! Ze zijn ook lang niet allemaal eetbaar. Vele nachtschades zijn zelfs giftig.
Logisch dat ze een slechte naam hebben?
Als je bedenkt dat de meeste nachtschades uiterst giftig zijn wel. Ze bevatten atropine en nicotine. Deze stoffen hebben een sterke invloed op het zenuwstelsel van de mens.
De nachtschades die deze stoffen bevatten groeien echter niet in Nederland. De tabaksplant werd wel in Nederland verbouwd maar die gebruiken wij niet om op te eten. We weten natuurlijk allemaal dat deze plant nicotine bevat en dat deze stof niet al te gezond is voor je. Deze plant laten we dan ook even buiten beschouwing.
De nachtschades die hier wel groeien bevatten alkaloïden. Dit zegt je waarschijnlijk niks. Maar als we zeggen cafeïne, codeïne, morfine en cocaïne, dan klinkt het je vast wat bekender in de oren. Naast dat vele van deze stoffen als genotsmiddel worden gebruikt, hebben ze ook een belangrijke functie in de geneeskunde. Vooral van de verdovende werking in deze stoffen wordt dankbaar gebruik gemaakt in medicijnen.
De plant produceert deze giftige stofjes om te voorkomen dat ze opgegeten worden.
Het tweede deel van de naam van deze plantenfamilie is dus niet voor niks ‘schade’. Dit is hoogstwaarschijnlijk zo genoemd omdat de planten schade aan je lichaam kunnen brengen.
Wegblijven van deze enge nachtschades dus!
Toch ligt dit hele verhaal iets genuanceerder. De nachtschades die wij eten bevatten deze stoffen wel, maar de concentratie is zeer laag. Om iets van de giftige werking te merken van bijvoorbeeld tomaten moet je er wel meer dan 80 kilo van opeten. Hoe groot acht jij de kans dat je 80 kilo tomaten op een dag eet? Die kans is nihil. In de onrijpe vrucht is de concentratie alkaloïden wel een stuk hoger, onrijpe vruchten van de nachtschade eten is dus niet zo verstandig. Maar ook hierbij is de kans klein dat je dat gaat doen omdat dat gewoon niet lekker is.
Maar misschien heb jij er wel last van…
Het kan zo zijn dat jouw lichaam geen nachtschades kan verdragen. De giftige stofjes in de nachtschade planten kunnen ontstekingen veroorzaken in jouw darmwand. Dit gebeurt alleen als je er gevoelig voor bent. Dit kan je ontdekken door, als je last hebt van buikpijn of geprikkelde darm, de nachtschades voor 30 dagen uit jouw voedingspatroon te schrappen. Gaat het dan over, dan ben je waarschijnlijk gevoelig voor deze plantensoort. Dan is het verstandig om nachtschades te blijven mijden.
Heb je een auto-immuun ziekte? Dan is het voor jou ook beter om nachtschades te vermijden. De ontstekingsreacties die deze vruchten kunnen veroorzaken activeren het immuunsysteem. In combinatie met een auto-immuunziekte geen goed idee dus.
Waarom wij ze wel eten
Tot zover het negatieve verhaal over deze veelbesproken plantensoort. Bij de Paleo Ladies staan ze wél heel regelmatig op het menu. Buiten dat je met deze vruchten eindeloos kan combineren in recepten, vinden wij ze ook heel lekker. En niet op de laatste plaats zijn ze, als je er tegen kunt, erg gezond.
Sommige paleo aanhangers skippen ze omdat ze niet in Afrika groeiden (waar de oorsprong van de mens ligt). Nachtschades zijn, volgens hen, geen oervoeding. Dit argument vinden wij niet sluitend omdat dit met meer producten het geval is.
Als je ziet hoeveel voedingsstoffen het bevat zien wij geen enkele reden waarom wij het tot de niet-paleo voeding zouden rekenen.
Even over die voedingsstoffen
Voor de duidelijkheid, we hebben het hier vooral over de tomaat, aubergine, paprika en peper. Ook de ‘witte’ aardappel behoort tot de nachtschades maar die eten wij in het de paleo wereld al heel beperkt dus dit verhaal gaat vooral over de 4 andere vruchten die wij tot de nachtschades rekenen.
Tomaten bevatten veel antioxidanten. Die zorgen ervoor dat jouw lichaam zich goed kan verweren tegen ziekmakende stoffen. Ook bevatten ze vitamine A en C. In aubergines zitten heel veel voedingsvezels. Fijn voor je darmen! In rode paprika zit meer vitamine C dan in een sinaasappel. Voordeel is dat het een stuk minder fruitsuikers bevat dan een sinaasappel. Door een paprika te eten vul je je vitamine C aan zonder dat je suikerspiegel gaat schommelen. Super voor je afweersysteem dus!
Nachtschades kan je dus prima eten als je er tegen kan. De gifstoffen die erin zitten zijn niet schadelijk omdat de concentratie zeer laag is. De gezonde stoffen zijn in overvloed aanwezig.